Wrocław na czarnej liście. Raport NIK: Miasto przegrywa walkę ze spalinami. Lepiej jeździć rowerem niż komunikacją

Najwyższa Izba Kontroli oceniła działania miast na rzecz ograniczania zanieczyszczeń, wprowadzania w nich polityki zachęcającej do korzystania z komunikacji miejskiej oraz inne, sprzyjające ograniczania emisji spalin. Wrocław wypadł blado na tle większości z nich, choć dokonano u nas znacznych postępów. W statystykach najbardziej zanieczyszczonych miejscowości gorsze wyniki notowały jednak tylko Kraków i Warszawa.

"W latach 2018-2020 w czterech miastach w Polsce (Katowice, Kraków, Warszawa, Wrocław) przekroczenia dopuszczalnych poziomów stężeń dwutlenku azotu (NO2) wynosiły średniorocznie 40 µg/m3. Należy przy tym podkreślić, że zgodnie z najnowszymi wytycznymi WHO z 2021 roku rekomendowane poziomy stężenia dwutlenku azotu nie powinny przekraczać 10 µg/m3." - czytamy w raporcie NIK.

Wrocław kończył 2018 rok ze średniorocznym stężeniem NO2 na poziomie 45,6 µg/m3. Wskaźnik ten stopniowo malał aż do 40,1 jednostek w 2020 roku. Warto jednak przypomnieć, że przez 1/4 tego roku głównie siedzieliśmy w domach na lockdownie. Rok później poziom ten wzrósł do 46,9 µg/3, aż w końcu osiągnął 43,8 µg/m3.

Nasze miasto zanotowało najmniejszy spadek stężenia NO2 w powietrzu. Przykładem jest Kraków, który zmniejszył stężenie z 60,8 do 46,5 µg/m3, a więc o prawie 1/4 całej wartości w zaledwie pięć lat.

Procentowy spadek stężenia NO2:

NIK wskazała, że wszystkie kontrolowane miasta prowadziły aktywną politykę promującą korzystanie z komunikacji zbiorowej, rowerów i środków transportu "zeroemisyjnego".

"Tylko w Warszawie i Bielsku-Białej odnotowano wzrost liczby podróżujących komunikacją publiczną [...] We Wrocławiu, pomimo podejmowanych wysiłków i stopniowego rozwijania komunikacji publicznej oraz zwiększania nakładów na jej funkcjonowanie, nie udało się zwiększyć odsetka podróży nią odbywanych" - czytamy w raporcie NIK.

Preferencje mieszkańców Wrocławia na przestrzeni lat były prawie niezmienne, biorąc pod uwagę udział podróży przy wykorzystaniu samochodów. Ich udział zmniejszył się zaledwie o 0,2 proc. O 6,9 proc. spadła natomiast liczba pasażerów komunikacji zbiorowej. Wszystkie te osoby przesiadły się na rowery lub wybrały podróż na piechotę. Dane, niestety, dotyczą lat 2010-2018. Jak czytamy w raporcie, "miasto Wrocław nie dysponowało bardziej aktualnymi danymi co do udziału podróży po mieście".

Koszty netto funkcjonowania komunikacji publicznej oceniono we Wrocławiu na poziomie 523 mln złotych. Tylko 33,9 proc. tej kwoty pokrywają wpływy ze sprzedaży biletów i innych usług prowadzonych przez MPK.

NIK udostępniła również otwartą ankietę dotyczącą oceny komunikacji w miastach. Wypełniali ją mieszkańcy, którzy mogli odpowiedzieć m.in. na pytania, czy dobrze oceniają dostępność tych usług oraz częstotliwość kursowania pojazdów.

Dostępność komunikacji w miastach, proc. zadowolonych pasażerów:

• Warszawa: 69,9 proc. pasażerów ocenia dostępność komunikacji dobrze lub bardzo dobrze,
• Kraków: 65,9 proc. pasażerów ocenia dostępność komunikacji dobrze lub bardzo dobrze,
• Wrocław: 51,1 proc. pasażerów ocenia dostępność komunikacji dobrze lub bardzo dobrze.

Częstotliwość kursowania komunikacji, proc. zadowolonych pasażerów:

• Warszawa: 59,1 proc. pasażerów ocenia częstotliwość kursów dobrze lub bardzo dobrze,
• Kraków: 41,5 proc. pasażerów ocenia częstotliwość kursów dobrze lub bardzo dobrze,
• Wrocław: 23,4 proc. pasażerów ocenia częstotliwość kursów dobrze lub bardzo dobrze.

Kontrolerzy NIK wskazali jednak, że Wrocław chętnie rozbudowywał sieci dróg dla rowerów i skutecznie tworzył strefy "uspokojonego ruchu", w których dopuszczalna prędkość wynosi 30 km/h. Było ich najwięcej spośród badanych miast - 33,4 proc. wszystkich dróg (527,1 km).

W okresie objętym kontrolą we Wrocławiu powstało też najwięcej parkingów typu "park&ride". Łącznie było ich 27 i pomieściły 2566 samochodów. Lepszy wynik "wykręciła" jedynie Warszawa, ale prawdopodobnie wynika to z rozmiaru i natężenia ruchu w polskiej stolicy.

NIK chwali miasto za zakup 13 autobusów o napędzie elektrycznym i wprowadzeniu ich do floty komunikacji miejskiej.

Kontrolerzy nie ocenili wpływu Stref Czystego Transportu w miastach, ponieważ wprowadzono ją tylko w Krakowie. Zarekomendowali jednak władzom miast, aby zapewnić mieszkańcom spójną politykę transportową, uwzględnić zalecenia WHO i podjąć działania na rzecz zwiększenia atrakcyjności komunikacji publicznej.

Cały raport dostępny jest tutaj -> >KLIK<