Szwajcaria przegrała właśnie pozornie tylko błahy proces. Skuteczna skarga grupy seniorek może uruchomić lawinę pozwów klimatycznych

Sprawa, którą dość obszernie opisuje brukselski serwis Euroactive.com, co już samo w sobie nadaje jej rangę – poważnej, dotyczyło pozornie niegroźnego pozwu grupy Climate Seniors. Aktywistki z najwyższej grupy wiekowej uznały, że ich kraj ma na sumieniu poważne niedociągnięcia w ochronie klimatu, które mogą zaszkodzić ich zdrowiu. A jak wiemy, również po kolejkach w polskich przychodniach, żadna inna grupa osób nie dba o zdrowie tak bardzo jak seniorki. Ale żeby od razu iść z tym do sądu i to przeciw własnemu państwu?

Climate Seniors, stowarzyszenie grupujące około 2500 pań w wieku 73 lat, zorientowało się, że w regulacjach prawnych Szwajcarii są pewne luki, które pozwalają na nieokreślanie limitu krajowych emisji gazów cieplarnianych. To miałoby z kolei stanowić ryzyko dla ich zdrowia.

Z obserwacjami skarżących kobiet zgodził się Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu, uznając, że Szwajcaria robi mniej, niż powinna, by stawić czoła zmianom klimatu, i nakazał podjęcie rządowi tego państwa odpowiednich środków prawnych, by naprawić sytuację. Climate Seniors ma też otrzymać 80 tys. euro odszkodowania i to nie później niż w trzy miesiące.

W reakcji na nietypowy wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka prawniczka szwajcarskiej organizacji Cordelia Bahr oświadczyła, że odbiera to orzeczenie jako ustalenie, że ochrona klimatu jest prawem człowieka. O historycznej doniosłości postawy sądu mówiła też Joie Chowdhury, prawniczka z Centrum Międzynarodowego Prawa Ochrony Środowiska, która wyraziła nadzieję, że to orzeczenie będzie miało wpływ na działania klimatyczne i spory klimatyczne w Europie i daleko poza nią.

Wreszcie wypowiedziała się też aktywistka klimatyczna Greta Thunberg, zapowiadając, że: „to dopiero początek sporów klimatycznych”.

Broni nie składają jednak Szwajcarzy, przynajmniej niektórzy. Szwajcarska Partia Ludowa uznała orzeczenie za ingerencję w politykę wewnętrzną i nazwała je skandalicznym. Wezwała też do podjęcia kroków celem opuszczenia Rady Europy. Z koeli szwajcarscy prawnicy obiecali przyjrzeć się niedoskonałościom swojej legislacji klimatycznej i ostrzegli, że wprowadzenie zmian może zająć trochę czasu.