Samorządowy Okrągły Stół we Wrocławiu. Na Dolnym Śląsku potrzebujemy 80 nowych przedszkoli i 40 nowych szkół!

Rozmowy toczyły się w poniedziałek (9 maja) pod kopulą historycznej Hali Stulecia we Wrocławiu.

"Dzisiaj jest dzień Europy, której Ukraina jest częścią. Z tego wynika pewne zobowiązanie, solidarność i pomoc. To miejsce - Hala Stulecia - zostało przed wojną zaprojektowane przez Maxa Berga jako świątynia wolności, demokracji, gdzie się poszukuje najlepszych rozwiązań. Dzisiaj 75. dzień wojny. Jesteśmy świadkami niesamowitego zrywu pomocowego, który pomógł nam przyjąć miliony uchodźców. Teraz jest czas, by myśleć o rozwiązaniach systemowych. Poszukujemy rekomendacji w różnych obszarach, które, mam nadzieję, zostaną uwzględnione przez rząd polski, a następnie implementowane do polskiego porządku prawnego" - mówił Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia i organizator wydarzenia.

W niedzielę (8 maja) na Stadionie Tarczyński Arena 120 osób z 40 różnych organizacji wypracowywało odpowiednie rekomendacje, które z kolei były omawiane przy okrągłym stole. Dotyczą one obszarów pracy, integracji, zdrowia, mieszkalnictwa, edukacji i finansowania. Stronę rządową reprezentował Piotr Ćwik, zastępca Szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz wojewoda dolnośląski Jarosław Obremski. Za pośrednictwem internetu na początku obrad przemówił mer Kijowa Witalij Kliczko.

"Imponująca i przekrojowa ilość środowisk, jakie tu się pojawiły, pokazuje, jak ważnym problemem jest temat pomocy uchodźcom. Chcemy wypracować dobre legislacje prawne, które realnie wesprą działania samorządowców, które realizują także nadprogramowo. Z pandemią poradziliście sobie znakomicie. Teraz pojawia się potrzeba jednoczenia się i wielkiej idei solidarności. Ten okrągły stół jest dowodem, że możemy coś razem zbudować w wielu wymiarach w temacie wsparcia Ukraińcom. Chodzi o bezpośrednią pomoc: znalezienie pracy, przedszkola, czy szkoły. Składam deklaracje ze strony pana prezydenta Andrzeja Dudy, Pałac Prezydencki jest otwarty na rozmowy. Niektórzy z państwa mogą to potwierdzić. Dobre pomysły i dobre rozwiązania z waszej strony prezydent będzie wspierał" - mówił minister Ćwik.

Wojewoda dolnośląski mówił o tym, że marzy mu się, żeby teraz Niemcy, Francuzi i Polacy mówili wspólnym głosem w sprawie barbarzyństwa, które dzieje się na Wschodzie.

"Możemy wypinać piersi, w jaki sposób poradziliśmy sobie z tym zdarzeniem, ale jednak 90 procent uchodźców znalazło miejsce pod prywatnymi dachami. Nadal nie wiemy, czy będzie druga fala uchodźcza. Czy Ukraińcy wrócą do swojej ojczyzny. Czy będzie jakiekolwiek wsparcie z Unii Europejskiej na rzecz uchodźców. Unijny komisarz Johannes Hahn powiedział, że trudno uruchomić środki z Unii, bo nie wiadomo, gdzie trafią ostatecznie uchodźcy. Twierdzę, że po takim exodusie nie będziemy wiedzieć i po 10 latach, gdzie oni ostatecznie będą. W związku z tym tracimy czas" - skomentował Jarosław Obremski.

Jego zdaniem istotne jest znalezienie równowagi między: rynkiem pracy, oświatą-edukacją i warunkami mieszkaniowymi.
" Największe wyzwanie przed samorządem na najbliższe miesiące to warunki edukacyjne. Na pewno powinniśmy szanować wolę Ukraińców, którzy chcą się uczyć w systemie ukraińskim. Z drugiej strony niezmiernie ważne jest, by nie blokować dzieciom ukraińskim awansu dostania się do dobrego liceum czy na studia. Tutaj rolę gra nauka języka polskiego" - analizował wojewoda dolnośląski.

Jak poinformował, więcej niż 100 tys. osób z uchodźców podjęło w Polsce pracę. Rozmowa z przedsiębiorcami, tworzenie miejsc pracy, bezpieczeństwo dla dzieci, system edukacyjny – to obecnie pilne potrzeby, którymi musi zajmować się samorząd.

"Moim zdaniem, na Dolnym Śląsku potrzebujemy około 80 nowych przedszkoli i 40 nowych szkół, gdybyśmy chcieli ten problem rozwiązać. I to są szacunki optymistyczne" - stwierdził Obremski.

Pochwalił samorządowców z kilku miast. Głogów, Bolesławiec i Wałbrzych – najwięcej darów wysyłają na Ukrainę. Karkonoski powiat najszybciej nadaje pesele. Dzierżoniów stworzył największa liczbę miejsc samorządowych dla uchodźców. Wrocław, Karpacz, Jelcz Laskowice i okolice Wrocławia przygotowały najwięcej miejsc prywatnych. Dużą aktywność w przekazywaniu pieniędzy dla mieszkańców za przyjęcie Ukraińców wykazują: Legnica, Długołęka i Świdnica. Nie ma co ukrywać, że szybka wypłata pieniędzy dla obywateli, którzy udzielają pomocy, jest istotnym elementem utrzymania tego stanu rzeczy.

Ostatecznie rekomendacje trafią do specjalnej białej księgi, która zostanie przekazana Prezydentowi RP, premierowi oraz Marszałkom Sejmu i Senatu, a także członkom Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Ustalono między innymi takie propozycje:

• stworzenie programu finansowego wsparcia przedsiębiorstw w tworzeniu nowych miejsc pracy i stały monitoring zapotrzebowania na zatrudnienie w danych sektorach,
• finansowanie z budżetu państwa rzeczywistych kosztów nauki uczniów z Ukrainy w polskich szkołach oraz pełne refinansowanie pobytu dzieci z Ukrainy w polskich przedszkolach,
• wykorzystanie istniejących pustostanów (po ich adaptacji) oraz pozagminnych zasobów mieszkaniowych czy inwestycji modułowych, które mogłyby służyć Ukraińcom,
• uelastycznienie zasad najmu czy zmiana w finansowaniu polityki mieszkaniowej,
• zwiększanie finansowania NFZ proporcjonalnie do liczby uchodźców w danym województwie, ułatwienia procedur związanych z wykonywaniem prawa do wykonywania zawodów medycznych oraz nostryfikacji dyplomów,
• uproszczenie procedur dot. pracowników społecznych oraz wprowadzenie standardów ochrony dzieci, wsparcia psychologicznego i profilaktyki zdrowia psychicznego,
• wzrost udziału w PIT dla samorządów oraz podwyższenie do 2 proc. możliwości odpisu z PIT dla organizacji pozarządowych, a także wprowadzenie możliwości odpisu 1 proc. w podatku CIT na rzecz NGO,
• monitoring i przeciwdziałanie przejawów dezinformacji i szerzenia mowy nienawiści.

Więcej informacji o pomocy dla uchodźców z Ukrainy znajdziesz w serwisie specjalnym POMAGAMY UKRAINIE