Ponure wieści dla właścicieli samochodów z LPG - unijne sankcje na Rosję oznaczają spore podwyżki

Decyzja Unii Europejskiej o wprowadzeniu kolejnego pakietu sankcji na Rosję, która zapadła pod koniec ubiegłego roku, wywołuje niepokój w wielu branżach. Bo perspektywa porzucenia rosyjskiego gazu w szczególny sposób uderza akurat w polski rynek.

Import LPG z Rosji był atrakcyjny głównie ze względu na cenę, ponieważ różnica między gazem sprowadzanym z Rosji a tym kupowanym od zachodnich kontrahentów wynosiła około 20 proc. Za gaz rosyjski płaciliśmy około 2,20 zł za kilogram, LPG ze Szwecji kosztował około 2,60 zł. W 2023 roku import LPG z Rosji stanowił około 48 proc. całości gazu sprzedawanego w kraju.
Po wprowadzeniu sankcji z polskiego rynku zniknie aż 90 proc. gazu z Rosji. Tymczasem polskie porty morskie mają ograniczoną przepustowość – jeśli nic się nie zmieni, nie będą w stanie przyjąć więcej niż 1 mln ton rocznie. Tymczasem zapotrzebowanie na LPG w Polsce wynosi około 21 mln ton.

Przepisy, choć zawierają roczny okres przejściowy, wymagają szybkiego dostosowania do nowej rzeczywistości. Według niektórych przedstawicieli branży – zbyt szybkiego.

- Problem jest znany od 2 lat – podkreśla Piotr Wołejko, ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich. - Polska jest w szczególnej sytuacji, bo w naszym kraju gazu wykorzystuje się szczególnie dużo. Problem w tym, że większość instalacji mam we wschodniej części kraju. Transport gazu z portów w Beneluksie nie jest prosty, bo problemem jest choćby rezerwacja tak wielkiej liczby wagonów, które zwykle rezerwuje się z wielomiesięcznym wyprzedzeniem. Nie jesteśmy też przygotowani, aby tak wielkie ilości gazu przeładowywać. Jeśli rząd nie wdroży odpowiednio szybko kroków w dziedzinie logistyki oraz odpowiedniej polityki informacyjnej, może czekać nas okres chaosu, a do wzburzonych rolników mogą dołączyć kierowcy.

A będzie to znacząca siła – zbiorniki na gaz płynny zainstalowano w 2,5 mln polskich samochodów. Aż trzy na cztery samochody korzystające z LPG w UE zarejestrowano w Polsce.

Na początku lutego odbyło się spotkanie branży paliwowej z wiceministrem klimatu i środowiska. Ministerstwo nie zamierza wprowadzać tarcz ochronnych dla obywateli w związku z embargiem na LPG, nie przewidując skokowych podwyżek. Przedstawiciele polskich importerów nie podzielają tego optymizmu, podkreślając że potrzebujemy dużego portu dla odbiorów LPG. Chodzi o port, który byłby w stanie przyjmować jednostki transoceaniczne.

Zdaniem Piotra Wołejko, podwyżkę cen LPG odczują m.in. rolnicy i branża spożywcza:- Dotyczy to na przykład producentów pieczarek, którzy korzystają często z gazu. LPG służy też jako paliwo do sprzętu rolniczego. Nie możemy dopuścić do takiej sytuacji, jaka dotknęła np. branżę pralniczą po załamaniu związanym z embargiem na węgiel. Trzeba prowadzić mądry dialog z branżą, szczególnie z dwoma wiodącymi na rynku organizacjami.

- O ile kierowcy aut na LPG mogą sobie poradzić bez gazu (choć podwyżkę odczują boleśnie), w znacznie gorszej sytuacji mogą znaleźć się ci, którzy nie zabezpieczą zapasów do ogrzewania domów – podkreśla toruński przedsiębiorca, Andrzej Kończalski, właściciel firmy Awix Oil. - Spodziewam się, że przez około 2-3 miesiące będziemy mieli do czynienia z brakami LPG na rynku. Nie zdziwiłbym się, gdyby cena poszybowała do 5 zł za litr. Później oczywiście sytuacja się ustabilizuje, ale ceny na pewno nie wrócą do poziomu, do którego przywykliśmy.