Polska przystąpiła do Sojuszu Północnoatlantyckiego 12 marca 1999 roku. 25 lat Polski w NATO to wydarzenie o fundamentalnym znaczeniu

We wtorek przypada 25. rocznica wejścia Polski, Czech i Węgier do NATO. 29 marca minie 20 lat od rozszerzenia Sojuszu o państwa bałtyckie, Rumunię, Bułgarię, Słowację i Słowenię.

Zdaniem ambasadora Polski przy NATO przystąpienie to było jednym z najważniejszych wydarzeń w historii Polski.

Stworzyło to warunki do zakotwiczenia Polski na Zachodzie. Stworzyło też później warunki do akcesji do Unii Europejskiej. Bezpieczeństwo stwarza możliwości rozwoju. Bez wejścia Polski do NATO, do Sojuszu nie dołączyłyby państwa bałtyckie i inne kraje – dodał.

Jak podkreślił dyplomata, bez Polski nie byłoby też rozszerzenia w 1999 roku - do Sojuszu dołączyły wtedy także Czechy i Węgry.

Z uwagi na nasze położenie, nasz potencjał militarny, także wartość symboliczną – Polska była liderem zmian demokratycznych w bloku wschodnim – nie byłoby to możliwe. Trudno sobie wyobrazić obecność Litwy, Łotwy i Estonii w NATO bez Polski. Dziś też trudniej byłoby myśleć o obecności Szwecji i Finlandii w Sojusz bez obecności Polski – zaznaczył.

Zdaniem Szatkowskiego, rosyjska agresja na Ukrainę potwierdziła wartość NATO, szczególnie przez akcesję Szwecji i Finlandii.

W zakresie twardego bezpieczeństwa Sojusz jest najbardziej skuteczną strukturą naszych czasów – powiedział.

Podkreślił, że Polska jest dziś wzorcem dla innych państw NATO, jeśli chodzi o poziom wydatków na obronność.

Jesteśmy prymusem w tej klasie. To inni powinni odrobić lekcje, biorąc Polskę jak wzór – powiedział.

W opinii dyplomaty, gdyby Polska nie była dziś członkiem Sojuszu, jej sytuacja geopolityczna byłaby dużo trudniejsza.

Nie mam co do tego żadnych wątpliwości. Lekcja ukraińska pokazała, że bycie w szarej strefie nie jest czymś korzystnym. Bez NATO byłoby znacznie większe ryzyko, że bylibyśmy dotknięci skutkami ubocznymi rosyjskiej agresji. Jednocześnie pomoc dla Ukrainy bez Polski w NATO byłaby znacznie trudniejsza. Być może też nie moglibyśmy sobie pozwolić na taki zakres pomocy, jakiej udzielamy dziś Ukrainie – podsumował Szatkowski.

Dla krajów, które jak Polska i Rumunia mają skomplikowaną historię relacji z Rosją, członkostwo w NATO jest najsilniejszą wyobrażalną gwarancją bezpieczeństwa w dziejach – powiedział w rozmowie z Polską Agencją Prasową rumuński historyk i politolog Armand Gosu.

Jak podkreślił Gosu, po rosyjskiej agresji na Ukrainę "NATO odnalazło się na nowo, rozszerzyło o dwóch nowych członków – Finlandię i Szwecję".

Według rumuńskiego eksperta Polska jest jedynym krajem w regionie, z którym Rumunia może porównywać się zarówno pod względem wielkości, liczby ludności, położenia czy analogii historycznych.

Polskę i Rumunię łączy wspólna percepcja zagrożenia ze strony agresywnej polityki Rosji, a tradycja tej wspólnej perspektywy sięga okresu międzywojennego, kiedy też mieliśmy sojusz wojskowy wobec zagrożenia ze strony Rosji bolszewickiej – mówił PAP ambasador RP w Rumunii Paweł Soloch.

Dyplomata przypominał, że "w Rumunii mamy polskich żołnierzy (w ramach tzw. wysuniętej obecności NATO), a rumuńscy żołnierze są w Polsce. Tak jak Rumunia jest bardzo ważna w basenie Morza Czarnego, Polska odgrywa kluczową rolę w regionie Bałtyku".

To dla nas bardzo istotny partner - ocenił Soloch.

"Zwłaszcza ostatnie dwa lata to okres bardziej udanej współpracy. Oczywiście ambicje Polski sięgają dalej, chce wraz z Francją i Niemcami działać w Trójkącie Weimarskim. Rumunia nie ma takich ambicji, ani tak dobrze wyszkolonej i uzbrojonej armii. Bardziej polega na współpracy z USA i Francją" – podsumowuje Gosu.

"Polska dobrze wykorzystała swoje 25 lat w NATO, a obecnie jest kluczowym krajem wschodniej flanki Sojuszu, wyróżniając się m.in. na polu wydatków na obronność" – mówią w rozmowie z PAP analitycy z różnych krajów Sojuszu Północnoatlantyckiego.

Polska dobrze wykorzystała swoje 25 lat w NATO – twierdzi Andrew Michta, amerykański ekspert ds. bezpieczeństwa z think tanku Atlantic Council.

Stała się ona "zaufanym sojusznikiem i wiodącym głosem ostrzegającym przed odradzającym się rosyjskim imperializmem, zwłaszcza w ostatniej dekadzie, kiedy inni sojusznicy w Europie nie dostrzegali bezpośredniego zagrożenia" – dodaje analityk.

W jego ocenie Polska jest obecnie "kluczowym państwem granicznym NATO", pełniąc taką rolę, jaką podczas zimnej wojny odgrywały Niemcy Zachodnie. Michta zauważa ponadto, że Polska wyróżnia się wśród sojuszników w kwestii wydatków na obronność oraz pomocy dla broniącej się przed rosyjską inwazją Ukrainy.

Polska z pewnością odgrywa kluczową rolę na wschodniej flance NATO – twierdzi z kolei Alessandro Marrone, włoski ekspert ds. bezpieczeństwa z Instytutu Spraw Międzynarodowych (IAI).

Karsten Friis z Norweskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (NUPI) uważa, że rozszerzenie NATO 25 lat temu okazało się niezwykle ważne dla całego bezpieczeństwa europejskiego, nie tylko dla Polski, Czech i Węgier.

Ciągłe ostrzeżenia Polski przed potencjalną rosyjską agresją przed 2022 roku okazały się słuszne, więc wielu musi wziąć naukę z polskich spostrzeżeń na temat rosyjskiej polityki – zaznacza Friis.

Kluczową rolę Polski dla państw bałtyckich podkreśla również Linas Kojala, szef litewskiego Centrum Studiów nad Europą Wschodnią.

Polska jest absolutnie niezbędna dla Litwy; obrona i bezpieczeństwo krajów bałtyckich są nierozerwalnie związane z Polską – twierdzi ekspert, przypominając, że nawet w momentach napiętych relacji dwustronnych, współpraca Warszawy i Wilna w NATO była kontynuowana.

"Litwa jest bezpieczniejsza, jeśli Polska jest bezpieczna. To samo dotyczy Polski: jeśli kraje bałtyckie są bezpieczne, to Polska również" – ocenia analityk.

Myślę, że wielu Litwinów chciałoby, aby Polska przyjęła jeszcze bardziej aktywną rolę w obronie regionalnej – dodaje Kolaja.

W opinii analityków przed Warszawą wciąż stoją ważne zadania w zakresie obronności.

Polska musi nadal rozbudowywać swoje siły zbrojne, zapasy broni i amunicji, budować wyszkolone rezerwy, inwestować w odporność i mobilność wojskową, zarówno wewnątrz kraju, jak i wzdłuż wschodniej flanki, zwłaszcza na osi północ-południe – ocenia Michta.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal i.pl codziennie. Obserwuj i.pl