Jakie zmiany od września w edukacji

Już od nadchodzącego roku szkolnego uczniowie będą mogli podjąć naukę w szkołach branżowych I stopnia, które zastąpią zasadnicze szkoły zawodowe. Od 2019 roku rozpocznie się nabór do pięcioletnich techników, zamiast obecnych czteroletnich, a od 2020 roku dwuletnie szkoły branżowe I stopnia mają przyjąć pierwszych uczniów.

Anna Zalewska, minister edukacji narodowej zapowiedziała stopniowe wprowadzanie dualnego systemu kształcenia, włączanie pracodawców w proces kształcenia i egzaminowania, powołanie II stopniowej szkoły branżowej oraz utworzenie Korpusu Fachowców i specjalnego Funduszu Rozwoju Edukacji Zawodowej (FREZ).

Obecny model kształcenia zawodowego w systemie edukacji zdaniem władz oświatowych nie spełnia swojej funkcji. Wymagania edukacyjne w stosunku do dużej grupy uczniów technikum są zbyt wysokie. Ilustrują to dane: 1 na 10 uczniów technikum nie zamierza przystąpić do matury, co 2 uczeń nie zdaje matury, 1 na 4 uczniów technikum nie przystępuje do niej w ogóle, a co 3 uczeń technikum nie zdaje egzaminu zawodowego.

Priorytetem działań MEN w obszarze kształcenia zawodowego jest aktywne włączenie pracodawców w proces kształcenia i egzaminowania. Takie działania możliwe będą dzięki m.in.: tworzeniu nowych zawodów oraz podstaw programowych; opracowywaniu programów nauczania dla zawodu (we współpracy ze szkołami) z uwzględnieniem umiejętności absolwenta dostosowanych do potrzeb lokalnego i regionalnego rynku pracy.

Ministerstwo chce też usprawnić realizację procesu kształcenia praktycznego uczniów (we współpracy ze szkołą i centrum kształcenia praktycznego); doposażyć szkoły lub centra kształcenia praktycznego w nowoczesną bazę techno-dydaktyczną; wspierać kadry szkół oraz zaangażować pracowników przedsiębiorstw w kształcenie praktyczne uczniów.

Klasyfikacja zawodów

13 marca Anna Zalewska podpisała rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Określono w nim 213 zawodów, w których kształcenie będzie mogło być prowadzone od 1 września 2017 roku.
Dokument dotyczy nauki w klasach pierwszych branżowych szkół I stopnia, klasach pierwszych czteroletniego technikum oraz semestrach I szkół policealnych.

W dokumencie uwzględniono zarówno dotychczas istniejące, jak również nowe zawody, określone na wnioski ministrów właściwych dla tych zawodów oraz zmiany w dotychczasowych zawodach zgłoszone przez ministrów dla nich właściwych.
W pozostałych klasach czteroletniego technikum, klasach dotychczasowej zasadniczej szkoły zawodowej prowadzonych w branżowej szkole I stopnia i pozostałych semestrach, szkoły policealnej, aż do czasu zakończenia kształcenia będzie miało zastosowanie dotychczasowe rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.

Podpisany dokument uwzględnia zawody dotychczas istniejące, ale także nowe, które wynikają z potrzeby współpracy z biznesem. To rozporządzenie umożliwia też kształcenie w zawodach pomocniczych, które są dedykowane osobom niepełnosprawnym. To odpowiedź na sygnały, które wpływały ze szkół kształcących osoby niepełnosprawne.

5 nowych zawodów dla niepełnosprawnych

Rozporządzenie określające zasady nauki zawodu w przypadku osób niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu lekkim wprowadza pięć nowych zawodów. To pracownicy pomocnicy; krawca, mechanika, ślusarza, stolarza oraz asystent fryzjera.
Rozporządzenie daje możliwość kształcenia w dwóch nowych zawodach: technik robót wykończeniowych w budownictwie, stanowiącym kontynuację kształcenia w zawodzie monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie oraz magazynier - logistyk, stanowiącym podbudowę do kształcenia w zawodzie technik logistyk.

Przepisy określają też możliwość kształcenia w zawodzie operator maszyn i urządzeń hutniczych, który powstał dzięki pogrupowaniu i zintegrowaniu dotychczasowych zawodów: operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej oraz operator maszyn i urządzeń metalurgicznych.
Zmiany w strukturze zawodów są konsekwencją analizy ekspertów, które uwzględniają aktualne trendy w danej branży, potrzeby rozwojowe przemysłu, postęp techniczny oraz nowe rozwiązania technologiczne.

Podstawa programowa w szkołach zawodowych

Dla celów kształcenia, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, wskazano obszary kształcenia, do których są przypisane poszczególne zawody. Obszary kształcenia obejmują zawody pogrupowane pod względem wspólnych lub zbliżonych kwalifikacji wymaganych do realizacji zadań zawodowych.

Uwzględniono Polską Klasyfikację Działalności i wyodrębniono osiem obszarów kształcenia: administracyjno-usługowy, budowlany (A), elektryczno-elektroniczny (E), mechaniczny i górniczo-hutniczy (M), rolniczo-leśny z ochroną środowiska (R), turystyczno-gastronomiczny (T), medyczno-społeczny (Z) oraz artystyczny.