Dr n. med. Anna Szalska: - Starość w dużej mierze zależy od tego, jak się do niej przygotujemy

Dzień Babci obchodziliśmy 21 stycznia, dzisiaj mamy Dzień Dziadka. Z Pani punktu widzenia, co powinno znaleźć się w koszyku z prezentami, dla tych seniorów?
Sądzę, że każdy senior ucieszy się z czegoś innego, zależy to od jego zainteresowań i charakteru, ale myślę, że takim prezentem, który sprawi radość każdej babci i każdemu dziadkowi jest czas, który poświęcą im - szczególnie w tych dniach - wnuki. Może to być wspólne wyjście do kina lub teatru, spacer czy po prostu rozmowa przy herbacie. Myślę, że odwiedziny ucieszą szczególnie tych mniej sprawnych i mniej mobilnych seniorów, którzy nie opuszczają już swoich domów. Sądzę, że każda babcia i dziadek na pewno będzie zadowolona z odwiedzin i z każdej wspólnej aktywności z wnukami.

A co w szczególności by Pani doktor odradziła? Co nie powinno się w takim koszyku znaleźć?
Może nie tyle odradziła, co bardzo ostrożnie podeszłabym do popularnych suplementów diety, toników wzmacniających i do innych tego typu wyrobów. Pamiętajmy, że seniorzy - często z powodu licznych schorzeń - przyjmują sporo leków. Ale także i o tym, że suplementy – po które chętnie i często sięgają - mogą wchodzić w interakcje z tymi lekami, wpływać na te medykamenty, czyli nasilać lub osłabiać ich działanie. A to może znacząco wpływać na stan ich zdrowia.

W Pani ocenie, w jakiej kondycji są polscy seniorzy XXI wieku?
Bardzo trudno jest mi odpowiedzieć na to pytanie, bo seniorzy to chyba najbardziej zróżnicowana grupa wiekowa. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) starość rozpoczyna się już w 60 roku życia, jednak w tym wieku wiele osób jest jeszcze bardzo sprawna, aktywna zawodowo i nie identyfikuje siebie jako tego seniora. Z drugiej strony grupa osób w okresie zaawansowanej starości - powiedzmy powyżej 90 roku życia - częściej boryka się z wielochorobowością czyli jednoczesnym występowaniem licznych schorzeń prowadzących często do niesprawności i braku samodzielności. Według różnych opracowań, nawet ponad połowa osób starszych cierpi z powodu trzech lub więcej chorób przewlekłych, co wpływa na częstsze występowanie - wspomnianej przeze mnie - niesprawności, konieczności korzystania z opieki medycznej, a także obniża jakość ich życia. Najczęstsze schorzenia, jakie w tym wieku występują to te dotyczące układu krążenia w tym nadciśnienie, schorzenia układu ruchu, cukrzyca, przewlekłe choroby układu trawiennego czy oddechowego. Pamiętajmy również o tak zwanych wielkich problemach geriatrycznych i chorobach, które występują głównie w wieku starszym jak choćby otępienie, osteoporoza, nietrzymanie moczu. Także częste upadki i ich dokuczliwe konsekwencje. Tak więc, przebieg starzenia się jest bardzo indywidualny i w dużej mierze zależy od tego, jak do tej starości się przygotowaliśmy.

To na co przede wszystkim warto postawić – w myśl hasła „czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci” - aby doczekać się dobrej kondycji w tzw. wieku senioralnym?
To - na czym najbardziej zależy większości z nas - to jest jak najdłuższe utrzymanie sprawności fizycznej i intelektualnej, a co za tym idzie utrzymanie niezależności od innych. Dlatego zarówno seniorzy, jak i osoby młodsze, którym daleko jeszcze do osiągnięcia wieku emerytalnego powinny pomyśleć o kilku rzeczach jak choćby o aktywności fizycznej, która jest bardzo ważna. I wcale nie chodzi tu o sporty wyczynowe tylko o systematyczne spacery, pływanie, nordic walking, ale również o ćwiczenia z oporem, które wzmacniają siłę mięśniową. Takie, które pomogą utrzymać nam formę do późnej starości. Pamiętajmy też o prawidłowej diecie, odpowiedniej podaży białka, warzyw i owoców oraz unikaniu wysokoprzetworzonej żywności. Należy także zadbać o strefę psychiczną i społeczną - w każdym wieku warto nauczyć się czegoś nowego. Na przykład języka obcego, składania modeli, czy japońskiej sztuki parzenia herbaty. Ważne jest podtrzymywanie zainteresowań, swoich pasji, tego co możemy nazwać zaangażowaniem życiowym. Niezmiernie istotna jest też sieć kontaktów społecznych. Spotkania z innymi ludźmi mają pozytywny wpływ na nasze starzenie się, zaś brak tych kontaktów - zarówno rodzinnych jak i towarzyskich, samotność - to czynniki ryzyka rozwoju zespołów otępiennych.