Rząd chce złupić miedziowe gminy i zabrać im miliony!

Na wójtów gmin Grębocice, Jerzmanowa, Radwanice i Polkowice padł blady strach. Od przyszłego roku ich budżetów nie zasili już pokaźna kwota z tytułu opłat eksploatacyjnych płacona do tej pory przez KGHM. Była to forma finansowej rekompensaty za szkody górnicze powodowane przez kopalnie pracujące w obrębie tych gmin.

A kwoty, o których mowa są niebagatelne! Według wstępnych wyliczeń najwięcej do stracenia ma gmina Polkowice. Rocznie to ok. 12-13 mln zł (budżet 216 mln zł). Równie duża wyrwa w budżecie dopadnie gminę Jerzmanową. Od nowego roku ubędzie jej aż 9 mln zł (budżet - 36 mln zł). Grębocice stracą rocznie około 4 mln zł (budżet 40 mln zł), Radwanice blisko 3 mln zł (budżet 24 mln zł).

Czarny scenariusz dla naszych gmin to efekt prawie gotowego już projektu zmiany w ustawie, która ma związek z powstaniem w 2017 roku Polskiej Służby Geologicznej. Ma ona być głównym narzędziem państwa w realizacji polityki surowcowej. Rząd szykuje już zmiany do prawa górniczego i geologicznego, które mają drastycznie zmniejszyć samorządom wpływy z opłat eksploatacyjnych. Według projektu, będzie to kwota uzyskana z pomnożenia stawki 500 zł przez liczbę mieszkańców gminy. Do tej pory opłatę wyliczano na podstawie wielkości wyrobiska.

Co dziwne, projekt dotyczy tylko dziewięciu gmin w Polsce. Wśród nich, oprócz naszych - miedziowych jest jeszcze bogaty Kleszczów (woj. łódzkie) i dwie z terenów kopalń węglowych.

Zmiany w ustawie odbiją się przede wszystkim na mieszkańcach gmin. Część planowanych inwestycji może nie mieć szans na realizację. Tym, które już trwają grozi spowolnienie lub wstrzymanie.

Na początku października samorządowcy wysłali do ministra środowiska apel z propozycją zmiany stawki. Chcą, by nowa, od której będzie liczona opłata eksploatacyjna wynosiła w pierwszym roku 1 tys. zł, a przez kolejne pięć lat obniżała się o 100 zł, aż do kwoty 500 zł.

- Mielibyśmy czas na przygotowanie się do nowej sytuacji - przyznaje wójt gminy Radwanice Paweł Piwko dodając, że jeśli zmiana faktycznie wejdzie w życie, to będzie musiał weryfikować wszelkie plany i prognozy finansowe.

Wójtowie nie ukrywają, że choć co prawda projekt tej ustawy jest dopiero procedowany, to przy konstrukcji przyszłorocznego budżetu niektórzy z nich zakładają już dużo skromniejsze dochody.

- To dla nas strata dużej kwoty - przyznaje wójt Grębocic Roman Jabłoński. - Tym bardziej, że KGHM miał dopiero wchodzić w naszą gminę z wydobyciem i ta opłata z roku na rok byłaby wyższa.

Wójt Grębocic przyznaje, że opłaty eksploatacyjne były przeznaczane przede wszystkim na gminne inwestycje, rekompensujące szkody górnicze.

- Na naszych terenach budujemy drożej, bo musimy zabezpieczać się przed skutkami górniczych szkód. Zwykła rura kanalizacyjna musi być mocniejsza i odporniejsza na wstrząsy, a to kosztuje. Nasi mieszkańcy żyją w cieniu szybów i co w zamian teraz dostaną? - dodaje wójt Grębocic.

Z ogromnym finansowym problemem będzie się musiała zmierzyć gmina Jerzmanowa. Brak dziewięciu mln zł oznacza uszczuplenie budżetu aż o 30 procent. Tym bardziej, że gminę czeka przecież, m.in., kosztowny remont kupionego rok temu pałacu.

- W tej sytuacji założenia do przyszłorocznego budżetu ulegają całkowite zmianie - mówi wójt Lesław Golba. -Praktycznie nie będziemy mieć środków na inwestycje. Te, które są ujęte w wieloletnich planach będziemy starali się realizować, ale inne, głównie remonty dróg, wstrzymamy. Jeśli zmiany w ustawie zostaną przyjęte to nas i sąsiednie gminy, czeka zaciskanie pasa - przyznaje wójt.