Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Prof. Jan Miodek: Ostrożnie z "który to..."!

prof. Jan Miodek
prof. Jan Miodek
prof. Jan Miodek
Kiedy w jednym z felietonów prasowych znajduję zdanie: "To jest fakt, a nie złudzenie", w pełni aprobuję użycie "a" w funkcji spójnika przeciwstawiającego fakt- złudzeniu. Jeśli jednak trzy linijki wyżej autor pisze o "znalezieniu nie kraju, a zwykłego człowieka", to chociaż i w tej konstrukcji mamy do czynienia z przeciwstawiającym "a", norma nakazuje, by sięgnąć po któryś ze spójników z grupy lecz, ale, tylko: "znalezienie nie kraju, lecz (ale, tylko) człowieka".

Prof. Jan Miodek online - czytaj więcej porad profesora

Należy pamiętać o wyborze któregoś z tych trzech spójników i o odrzuceniu "a", gdy przeciwstawiany komuś lub czemuś człon jest poprzedzony partykułą przeczącą nie: "znalezienie nie kraju, lecz (ale, tylko) człowieka" - tak jak np. "nie żółty, lecz (ale, tylko) pomarańczowy", "nie dziewczynka, lecz (ale, tylko) chłopczyk", "nie miasto, lecz (ale, tylko) wieś".

Poprawnościowe zastrzeżenia zgłaszam do jeszcze jednej konstrukcji z przywołanego felietonu: "Jak tam dopłynąć z Japonii, na którą to rzucili atomówki?". Zdradliwe jest podpórkowe to w zdaniach tego typu. Użytkownicy polszczyzny nader często zapominają, że wymaga ono powtórzenia członu, do którego nawiązuje: "Jak tam dopłynąć z Japonii, na którą to Japonię rzucili atomówki?" - trzeba było napisać. I podobnie: "Poszedłem do kolegi, który to kolega skończył właśnie 30 lat", "Zobaczyłem gwiazdę, która to gwiazda świeciła dzisiaj wyjątkowo jasno", "Kupiłem płaszcz, który to płaszcz był moim marzeniem od dawna".

Bezpieczniej zatem formęto opuścić: "Jak tam dopłynąć z Japonii, na którą rzucili atomówki?", "Poszedłem do kolegi, który skończył właśnie30 lat", "Zobaczyłem gwiazdę, która świeciła dzisiaj wyjątkowo jasno", "Kupiłem płaszcz, który był moim marzeniem od dawna".

Bezwzględnie też należy opuszczać dopełniacz czasu w bardzo, niestety, rozpowszechnionych wyrażeniach "rok czasu", "miesiąc czasu". Wszak rok i miesiąc są miarami czasu, w zupełności więc wystarczy powiedzieć minął rok czy wyjechał na miesiąc.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Prof. Jan Miodek: Ostrożnie z "który to..."! - Gazeta Wrocławska

Wróć na gazetawroclawska.pl Gazeta Wrocławska