Wykorzystano więc w nagłówku modny w środowiskach młodzieżowych zwrot strzelać focha, który w słownikach im poświęconych definiowany jest następująco: 1. "obrażać się z byle jakiego powodu" ("Strzeliła focha i została w domu", "Powiedz mi, dlaczego dziewczyny tak nagle strzelają fochy o byle głupstwo"), 2. "zwrot do osoby, która zachowała się nieodpowiednio". W przytoczonym tytule prasowym chodziło zatem o znaczenie drugie, związane z niestosownym, nieodpowiednim, niewłaściwym postępowaniem rodziców wobec dzieci.
Oczywiście, pokolenia starszych użytkowników polszczyzny posługiwały się do tej pory fochami _tylko w liczbie mnogiej w znaczeniu "dąsy, grymasy, kaprysy": _mieć fochy, pokazywać fochy, znosić czyjeś fochy, stroić fochy, robić fochy ("Panna codziennie stroiła jakieś nowe fochy" - pisał np. Adolf Dygasiński 1839-1902). Mikołaj Rej (1505-1569) z upodobaniem używał zdrobnienienia foszki, przy czym w staropolszczyźnie przywoływano _fochy _również w znaczeniu "rozpusta, porubstwo, swawola, zaloty, flirty" (o "młodzieńczych fochach, trelach" wspominał np. Wacław Potocki 1626-1696).
W swoim "Słowniku etymologicznym" z r. 1927 Aleksander Brueckner uznaje foch _za zgrubienie od rzeczownika _fortel "podstęp, sekret" (por. w czeskim na foch "na pozór", foch "mamidło"), wywodzącego się z niemieckiego Vorteil "korzyść, pożytek, zysk".
Wracając zaś do zwrotu strzelać focha, powiedzmy na koniec, że jego pojawienie się w poważnym artykule popularnego czasopisma świadczy nie tylko o niezwykłej wyrazistości gwar młodzieżowych, ale i o ich stylistycznej atrakcyjności i wyjątkowej ekspansywności. To jeden z najważniejszych językowych znaków czasu po roku 1989.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
