Koszyczek wielkanocny - jajko to podstawa
Podstawowym składnikiem koszyczka wielkanocnego powinno być jajko, symbol nowego życia - podkreśla ks. Tomasz Płukarski, proboszcz parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Szymonkowie. Warto żeby znalazło się też to, co jest potrawą codzienności - chleb, kiełbasa, przyprawy. Pamiętajmy też o baranku - może być czekoladowy lub cukrowy.
ŚWIĘCONKA - NAJWAŻNIEJSZE POTRAWY W KOSZYCZKU WIELKANOCNYM
Dawniej wszystko co znajdowało się na świątecznych stołach miało znaczenie symboliczne, zapewniające dostatek,
zdrowie, pomyślność na cały rok. Jak przypomina Halina Szymanderska, wielka znawczyni polskiej tradycji kulinarnej,
w wielkanocnym koszyczku musiało być siedem produktów (pamiętajmy, że siódemka to liczba magiczna), a wśród nich:
chleb - przez wieki będący głównym składnikiem ofiar dla bogów.W chrześcijańskiej symbolice „chleb ma krzepić serce
ludzkie, ma wspierać jego siłę”. Dlatego dziś każda święconka zawiera chleb.
jajko - dominuje w naszej obrzędowości domowej związanej ze świętami wielkanocnymi od stuleci, nie ma więc dziś chyba koszyczka wielkanocnego bez jajka. Jajo jest niezwykle bogate w znaczenia symboliczne, stanowi dowód odradzającego się życia, symbol zwycięstwa nad śmiercią. Jako symbol Zmartwychwstania rozpowszechnili je w Polsce niemieccy zakonnicy, a poświęcanie jaj wielkanocnych w czasach kiedy post czterdziestodniowy był znacznie surowszy i niewolno było jeść żadnego nabiału (nawet jaj),
miało zapobiec szkodzie na zdrowiu po tak długich wyrzeczeniach, a także... „wyjednać błogosławieństwo dla ciała i duszy”. Chrześcijanie przypisywali jajom wielkanocnym szczególne siły. Do poświęcenia wybierano jajka złożone w Wielki Czwartek, które - jak uważano – są obdarzone specjalną mocą uzdrawiającą i ochronną.
sól - posiadająca moc odstraszania wszelkiego zła, będąca symbolem więzi między Bogiem a jego ludem
chrzan – symbol wszelkiej siły i fizycznej krzepy
wędliny – po długim okresie modlitw i postów, po dniach „suszenia” były spełnieniem wielotygodniowych marzeń, miały zapewniać zdrowie,płodność i dostatek. Najważniejsze na święconkę były wędliny wieprzowe – szynki,wędzonki, balerony,
no i oczywiście słynne polskie kiełbasy. Dlaczego akurat wieprzowe trafiły do święconki? Bo to świnia dla starożytnych ludów pierwotnych była symbolem płodności i dobrobytu.
ser – jako produkt powstały z mleka będący symbolem przyjaźni między człowiekiem a siłami przyrody i stanowiący
gwarancję rozwoju stada zwierząt domowych
ciasto do koszyka wielkanocnego weszło ostatnie, zapewne jako popis gospodyń, jako symbol ich umiejętności i doskonałości.
Nie mogło się bez niego obejść wielkanocne śniadanie, po gorzkich dniach postów było wyrazem radości i słodyczy. Były to głównie wielkanocne baby, mazurki. Ale dawniej koszyczek wielkanocny mógł zawierać tylko ciasta upieczone w domu, nie te kupione.
Przez ciasto zastąpione zostały produkty o niezwykle bogatej symbolice: mleko i miód.
Warto też pamiętać, że baranek w wielkanocnym koszyczku symbolizuje Chrystusa. Dziś mamy baranki z czekolady lub
cukru, nasi przodkowie wyrabiali je z ciasta, masła, marcepanu.
Święconka made in China?
Dopiero od niedawna zaczęliśmy wkładać do koszyczków ze święconką różne dziwne produkty czy ozdoby, najczęściej
„made in China”, które z polską tradycją mają niewiele wspólnego.
A szkoda... Gdzie podziały się jajka barwione w wywarze z łupin cebuli, woskowe pisanki, cukrowy baranek albo baranek
„wyrzeźbiony” z masła, wszystko ozdobione zielonymi pędami bukszpanu czy borówek?
Szkoda naszych tradycji, więc jeśli już przygotowujemy w domu święconkę, wzorujmy się przede wszystkim na tym, jak
robiły to nasze babcie...
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
