Porozmawiajmy o Schengen

Porozmawiajmy o Schengen
Wielu Polaków zapytanych o to, co przyniosło nam wstąpienie do Unii Europejskiej, odpowie na pierwszym miejscu, że „możemy jeździć po Europie bez paszportów” albo że „zlikwidowano granice między krajami Europy”. Jest w tych stwierdzeniach nieco prawdy, ale od razu uściślijmy: granice między europejskimi krajami wciąż są tam, gdzie były wcześniej, a sam fakt, że paszporty przy wielu podróżach nie są już niezbędne, nie oznacza, że możemy ruszyć w drogę bez żadnych dokumentów.

Być może liczni z zapytanych powiązaliby także te zjawiska ze strefą Schengen – i słusznie, choć i tu potrzeba kilku wyjaśnień. Schengen to niewielka wieś w Luksemburgu leżąca w pobliżu granicy z Niemcami i Francją. To tutaj w 1985 r. podpisano międzynarodową umowę, która dziś znana jest jako Układ z Schengen i sprawia, że nazwę tej małej wsi kojarzą dziś miliony Europejczyków.

Strefa Schengen to obszar, na którym kraje uznające Układ z Schengen zgodziły się na zniesienie kontroli na wewnętrznych granicach. W zamian za to wzmocniły one współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa i polityki migracyjnej. Granice pomiędzy krajami strefy Schengen zatem oczywiście wciąż istnieją – zniknęły jedynie kontrole na nich. Paszport rzeczywiście nie jest już nam konieczny do każdego wyjazdu zagranicznego, ale wciąż do przekroczenia granicy niezbędny jest dokument tożsamości, mimo że najczęściej nikt go nam nie sprawdzi. Pamiętajmy przy tym, że jedynym oprócz paszportu akceptowanym dokumentem jest dowód osobisty – nie wchodzi w grę prawo jazdy ani żaden inny dokument. Na całym terenie strefy możemy w każdej chwili zostać poddani wyrywkowej kontroli.

Do strefy Schengen przystąpiły 22 państwa Unii Europejskiej. Spośród krajów unijnych nie należą do niej Cypr, Rumunia, Bułgaria, Chorwacja oraz Wielka Brytania i Irlandia. Oprócz tego 4 państwa spoza UE także są w strefie Schengen - to Szwajcaria, Norwegia, Islandia i Liechtenstein.

Granicę na obszarze państw należących do Układu z Schengen możemy przekraczać w dowolnym miejscu. Przydatne może być to np. podczas wędrówek górskich, które można bez problemu planować po szlakach przechodzących przez terytoria różnych krajów. Państwa mogą też czasowo przywrócić kontrolę na granicach w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa i porządku – tak uczyniła np. Polska podczas turnieju EURO 2012.

Jednak to, co widzą zwykli turyści i osoby podróżujące po Europie, to zaledwie czubek góry lodowej – strefa Schengen to coś więcej niż tylko ułatwienia dla wyjeżdżających za granicę. W 2013 r. aż 430 tys. osób złożyło wniosek o azyl w Unii Europejskiej – to o niemal 100 tys. więcej niż w roku ubiegłym. Europa koordynuje swoją politykę azylową, wspólnie walczy z problemem nielegalnych imigrantów, a kraje strefy Schengen wydają ujednoliconą wizę. O szansach, zagrożeniach i przyszłości strefy Schengen będą wkrótce rozmawiać eksperci zaproszeni przez Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct – Wrocław.

Już 20 października odbędzie się II ogólnopolska konferencja naukowa „Europa bez granic – strefa Schengen”. Od godziny 10 do 14 w panelach eksperckim oraz studenckim będzie można wysłuchać ciekawych referatów i wziąć udział w dyskusji dotyczącej m. in. spraw europejskiej polityki imigracyjnej, bezpieczeństwa granic czy działalności Straży Granicznej. Serdecznie zapraszamy do budynku Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych Sektor 3 przy ul. Legnickiej 65 we Wrocławiu. Chętnych do uczestnictwa w panelu studenckim prosimy o zgłoszenia do 10 października pod adres [email protected]

Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct - Wrocław służy informacją w sprawach europejskich. Jeśli masz pytania dotyczące Unii Europejskiej, chcesz uzyskać poradę w kwestii praw przysługujących obywatelom UE, przedsiębiorstwom lub organizacjom, skontaktuj się z nami! Wybierając numer infolinii 00 800 6 7 8 9 10 11, uzyskasz odpowiedź na swoje pytanie z dowolnego miejsca w Unii Europejskiej.

Grzegorz Małyga – Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct - Wrocław