WPT: Dla przemysłu i dla ludzi

Na rynku jest rosnące zapotrzebowanie na instalacje do produkowania, przesyłania i przechowywania gazów technicznych, w szczególności w niskich temperaturach.

Dlatego we Wrocławskim Parku Technologicznym powstało Laboratorium Kriogeniki i Technologii Gazów. Z jego usług korzystają firmy gazowe oraz producenci aparatury kriogenicznej i kriomedycznej.

O zastosowaniach krioterapii w medycynie i sporcie pisaliśmy w ostatnim artykule. Tym razem skupimy się na tym, z czego korzysta przemysł.

Tlen służy nie tylko do oddychania

To we Wrocławskim Parku Technologicznym opracowano innowacyjną metodę, która pozwala m.in. zwiększyć wydajność oczyszczalni ścieków.

Podstawą jest stosowanie natleniania zamiast napowietrzania. Dzięki temu na dwu-, a nawet trzykrotnie mniejszej powierzchni oczyszczalni można uzyskać podobne rezultaty oczyszczania ścieków. Systemy wykorzystujące czysty tlen pozwalają na lepsze opadanie osadu na dno zbiornika i redukcję tzw. osadu nadmiernego. Ten osad to masa bakteryjna, którą trzeba oddzielić i usunąć. Czysty tlen pozwala przyspieszyć ten proces. Poza tym, sprawia, że zmniejsza się wydzielanie odoru.
To szczególnie istotne w miejscowościach turystycznych, uzdrowiskowych. Tam, gdzie okresowo zwiększa się liczba mieszkańców, można efektywnie oczyszczać ścieki, nie zwiększając objętości zbiorników na osad.

Bezpiecznie, ekologicznie oraz tanio

Ale skąd wziąć czysty tlen?To niebezpieczny gaz – jego przechowywanie i transportowanie w zbiornikach grozi wybuchem.
Dzięki współpracy WPT z działającą w nim firmą Eurol Innovative Technology Solutions powstała instalacja VPSA-O2. Umożliwia ona pozyskiwanie tlenu bezpośrednio z powietrza. Jest to możliwe dzięki zastosowanie specjalnego zeolitowego sita molekularnego. Zawiera ono minerały glinokrzemianowe w postaci kryształów. Mają wyjątkowe właściwości, dzięki którym ich mikropory pochłaniają azot – główny składnik powietrza.

W ten sposób powstaje mieszanka gazowa, składająca się w 95 proc. z tlenu. Cała instalacja zabudowana jest w kontenerze, który można przewozić. Dzięki temu tlen można pozyskać bezpośrednio u odbiorcy i w takiej ilości, w jakiej jest potrzebny.
Cały proces jest skomputeryzowany i zautomatyzowany. Co ważne, do produkcji tlenu zużywa się niewiele energii elektrycznej.

Na obniżeniu kosztów związki tlenu z energetyką jednak się nie kończą. Instalację VPSA można wykorzystać do tego, by węgiel kamienny spalać w czystym tlenie. Byłaby to duża korzyść dla ekologii. Pozwoliłoby to zmniejszyć emisję spalin do atmosfery, w tym szkodliwych gazów, takich jak azot i siarka.

Hel i antyterroryści

Na wyposażeniu Laboratorium Kriogeniki i Technologii Gazów jest również układ UHV. Pozwala on wykrywać śladowe ilości gazów w mieszaninach. To aparatura unikatowa w skali kraju. Wykorzystywana jest obecnie w ramach dużego projektu badawczego, w którym wzbogaca się ciekły hel z gazu ziemnego w izotop hel-3. To rzadki izotop – stanowi mniej niż jedną milionową część helu naturalnego. A potrzeba go coraz więcej. Stosowany jest w detektorach neutronów, wykorzystywanych w walce z zagrożeniem terrorystycznym.

Rozmowa w Parku - „Polski Wynalazek 2014” z Wrocławia

Rozmowa z Patrykiem Arłamow-skim, młodym przedsiębiorcą
Inteligentny wózek inwalidzki iWheel zdobył główną nagrodę w konkursie „Polski Wynalazek 2014”.
Tak, spośród zgłoszonych projektów otrzymał najwięcej głosów od telewidzów w konkursie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Telewizji Polskiej.

Na czym polega inteligencja tego wózka?
IWheel może komunikować się z otoczeniem osoby niepełno-sprawnej. Łącząc się bezprzewodowo ze specjalnymi małymi odbiornikami, pozwoli np. automatycznie otworzyć drzwi mieszkania albo zapalić światło. Gdy będzie potrzebna pomoc, iWheel może wysłać sygnał „SOS” do bliskiej osoby lub opiekuna, a w przyszłości także do służb ratunkowych.

Dla kogo jest przeznaczony iWheel?
Przede wszystkim dla osób sparaliżowanych w różnym stopniu. „Mózgiem” wózka jest aplikacja. Wystarczy przesuwać kropkę w kierunku, w którym wózek ma pojechać. Można to zrobić palcem na ekranie smartfona lub tableta, joystickiem albo za pomocą czujnika przechylenia głowy lub drgań policzka, a nawet siłą myśli.

Jak to?
Jeśli nauczymy urządzenie rozpoznawać charakterystyczne dla nas wzorce fal mózgowych, tę kropkę w aplikacji będziemy przesuwać, koncentrując się na niej. Wymaga to jednak kilkumiesięcznego treningu.

Skąd pomysł na stworzenie takiego wózka?
Zainspirowała mnie do tego przyjaciółka. Jej syn jest niepełnosprawny i korzysta z wózka elektrycznego. Gdy zepsuł się joystick, okazało się, że naprawa tej jednej części to wydatek ok. 700 euro! Wtedy razem z moją przyjaciółką Kamilą Rudnicką postanowiliśmy stworzyć wózek, który nie tylko ułatwi codzienne funkcjonowanie, ale będzie też tani.

To znaczy?
Sterownik wózka iWheel w podstawowej wersji ma kosztować ok. 600 zł.

Ale jeszcze nie można go kupić.
Na razie jest tzw. funkcjonalnym prototypem. By wprowadzić go na rynek, przede wszystkim potrzebujemy pieniędzy na prace badawczo-rozwojowe oraz na uzyskanie wszelkich niezbędnych atestów.

Nagroda w konkursie wystarczy?
Niestety nie. Zdobyliśmy 50 tys. zł, z czego sporą część pochłonęły podatki. Potrzebujemy co najmniej kilku(nasto)krotnie więcej.

A inne dotacje i granty?
Staraliśmy się o nie. Od urzędników usłyszeliśmy, że iWheel nie jest innowacyjny, a poza tym w Polsce nie ma na niego zapotrzebowania.

W Polsce nie ma niepełnosprawnych?
Najwidoczniej, według urzędników – nie. Tymczasem tylko w pierwszym tygodniu po wygraniu konkursu, otrzymaliśmy ponad 200 telefonów i e-maili od osób zainteresowanych iWheel.

Gdzie można zobaczyć wózek?
Np. na festiwalu Wroclove Design od 14 do 18 maja na Dworcu Głównym PKPwe Wrocławiu.

Film pokazujący, jak działa iWheel obejrzysz na naszej stronie:

Czy wiesz, że...
Firmy z Wrocławskiego Parku Technologicznego współpracują z największymi instytutami naukowo-badawczymi na świecie?

Firma Technology Transfer Agency Techtra sp. z o.o. prowadzi w Laboratorium Kriogeniki i Technologii Gazów badania nad zachowaniem się materiałów izolacyjnych w niskich temperaturach. By uzyskane w laboratorium rozwiązania techniczne wprowadzić na rynek w postaci produktów, współpracuje z takimi instytucjami, jak Europejska Organizacja Badań Jądrowych CERN w Genewie. To tam uruchomiono największy na świecie akcelerator cząstek znany jako Wielki Zderzacz Hadronów. Współpraca ta zaowocowała faktem, że firma z Wrocławskiego Parku Technologicznego jest obecnie jedynym komercyjnym producentem folii GEM, wykorzystywanej do wykrywania promieniowania wysokoenergetycznego, np. kosmicznego.