Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

W Świdnicy otwarto tajemniczy bunkier

Małgorzata Moczulska
W dniu otwarcia schronu w Świdnicy obiekt zwiedziło prawie 300 osób
W dniu otwarcia schronu w Świdnicy obiekt zwiedziło prawie 300 osób fot. dariusz gdesz
W Świdnicy otwarto pełen tajemnic bunkier. W czasie wojny był on telefoniczną centralą III Rzeszy.

Legenda mówi, że to właśnie tu nadawano telegraficznie ważne informacje dla Adolfa Hitlera. Tu również przekazywano z i do Berlina decyzje dotyczące prac związanych z tajemniczą do dziś operacją budowy nowoczesnej broni w latach 30.

- To prawdziwa brama do piekła, jakim był cały kompleks Riese - mówi o schronie z czasów II wojny światowej profesor Stanisław Januszewski z Otwartego Muzeum Techniki we Wrocławiu.
Schron mieści się w Świdnicy przy ulicy Tołstoja. Dla zwiedzających został otwarty zaledwie kilka dni temu. Nie jest to zwykła podziemna budowla. Znajdował się tam bowiem system wzmacniania sygnału telefonicznego oraz główna linia telefoniczna pomiędzy Wrocławiem a Berlinem. To jedyny taki obiekt w Polsce.

Legenda mówi, że schron to część ogromnego kompleksu Riese w Górach Sowich, gdzie hitlerowcy produkowali w czasie wojny supernowoczesną broń. Miał on być bramą prowadzącą do kilku kolejnych schronów podziemnymi tunelami. Był on również odpowiedzialny za komunikację pomiędzy poszczególnymi budowlami a Berlinem.

- Zachowała się tu w stanie idealnym instalacja telefoniczna, co jest ewenementem w skali krajowej i rzadkością w skali europejskiej - twierdzi profesor Januszewski.

Teren wokół schronu jest świetnie zamaskowany. Wygląda jak przydomowy ogród. Trudno się domyślić, co jest pod ziemią. W samym schronie znajdują się filtry powietrza - wciąż w dobrym stanie. - Były instalowane po to, by ponad 100 ludzi mogło tu przeżyć przez trzy miesiące. Stąd wciąż działający punkt czerpania wody. Schron ma bardzo dobre zabezpieczenie przed atakiem gazowym - twierdzi profesor Januszewski i prosi wszystkich, którzy pamiętają schron z czasów wojny, o kontakt z Muzeum. - Szukamy zdjęć i relacji świadków, by budowla stała się jeszcze bardziej atrakcyjna dla zwiedzających - tłumaczy.

A plany wobec schronu są bardzo ambitne. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki i samorząd Świdnicy ogłosiły już nawet konkurs architektoniczny na projekt zagospodarowania obiektu. Jest on duży (prawie 1,5 tys. metrów kwadratowych) i bardzo dobrze utrzymany. Nabór prac konkursowych potrwa do 15 września, ale już dziś wiemy, że w konkursie wystartuje pięć zespołów z Politechniki Wrocławskiej, po dwa z Krakowa i Zielonej Góry oraz jeden z Francji.

- Mamy nadzieję, że to szansa na uchronienie tego obiektu przed niewłaściwym zagospodarowaniem albo zniszczeniem, jakiemu ulega wiele zabytków techniki - mówi Waldemar Skórski, zastępca prezydenta miasta Świdnicy.

Teren wokół schronu jest świetnie zamaskowany. Wygląda jak przydomowy ogród. Trudno się domyślić, co jest pod ziemią.

Tymczasem obiekt będzie otwarty dla turystów okazjonalnie. Na 20 maja planowane jest zwiedzenie schronu z przewodnikiem. Tak, by od razu na miejscu poznać jego historię. Wstęp będzie bezpłatny, a chętnych na pewno nie zabraknie. - Interesuję się historią, ale przyznam, że nie wiedziałem o takim miejscu w naszym mieście - mówi Mariusz Kowal, licealista ze Świdnicy. - Chętnie się tam wybiorę. Zwłaszcza że wszystkie te legendy wokół budowy schronów, tuneli są niezwykle tajemnicze.

Tajemnica Riese

"Riese" (niem. olbrzym) - to kryptonim największego projektu górniczo-budowlanego III Rzeszy.
Realizowano go w latach 1943-1945 na terenie Gór Sowich. Powodem były alianckie naloty bombowe. Dlatego hitlerowskie władze zdecydowały o ulokowaniu przemysłu zbrojeniowego w bezpiecznym rejonie Sudetów. Na projekt zużyto więcej betonu niż w całym 1944 roku przyznano ludności cywilnej na budowę schronów. Przy projekcie pracowało 30 tys. więźniów. Większość umarła z przemęczenia i niedożywienia. Prace zostały wykonane tylko w części. Przed wkroczeniem Armii Czerwonej wiele podziemnych konstrukcji zostało zniszczonych. Niemcy wysadzili też większość wykutych tuneli.

Co powinno powstać w świdnickim schronie? - podyskutuj na naszej stronie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetawroclawska.pl Gazeta Wrocławska