Salamandry są jadowite, więc przez życie kroczą z godnością

Sama nazwa "salamandra" wywodzi się prawdopodobnie z języka perskiego i oznacza "żyjący w ogniu". Dawne ludy wierzyły bowiem, że jaszczurki te mają nadprzyrodzone zdolności. To mit. Salamandra, jak każde zwierzę, unika ognia. Kiedyś wierzono również, że spotkanie tego jaskrawo ubarwionego płaza, podobnie jak zaobserwowanie nisko latającej jaskółki, wróży deszcz.

Jaskrawe, żółto-czarne ubarwienie salamandry ostrzega potencjalnych drapieżników: "Uwaga, jestem jadowita". W świecie zwierząt kolory te zawsze są sygnałem o niebezpieczeństwie. To dlatego właśnie te kolory występują u pszczół czy os. Parotydy, czyli gruczoły jadowe, znajdują się u salamandry za oczami. To dlatego jaszczurka nie musi się obawiać o to, że padnie ofiarą ataku jakiegoś drapieżnika - porusza się powoli i z niespotykaną godnością.
Choć ubarwienie samic i samców salamander praktycznie się nie różni - na czarnej skórze zwierząt występują żółte plamy lub pasy - z łatwością można odróżnić płcie. Samice są większe, mają też nieco krótsze kończyny.

Zwierzęta te prowadzą samotniczy, nocny tryb życia. Ich przysmakiem są owady, dżdżownice i ślimaki.
Płazy prowadzą wodno-lądowy tryb życia. Kochają wilgoć, więc najłatwiej spotkać je w naszych, polskich górach tuż po deszczu. W słoneczne dni zazwyczaj trudno na nie natrafić. Ich delikatna skóra potrzebuje wilgoci, dlatego salamandry unikają suchych miejsc.

Nie są niebezpieczne dla człowieka, chyba że zaryzykowałby on zjedzenie obiadu z salamandry. Natomiast dotknięcie zwierzęcia może wywołać dotkliwe pieczenie.
Salamandry zazwyczaj rozmnażają się w wodzie, choć gdy nie mają dostępu do jezior czy strumieni mogą być także żyworodne. Kijanki rodzą się jeszcze bez żółtych plam, są szarobrązowe i dopiero po kilku tygodniach wychodzą na ląd. Natomiast dorosłe salamandry, choć kochają wilgoć, są słabymi pływakami. W głębokiej wodzie mogą się nawet utopić.

W Polsce płazy te są pod ochroną. We wrocławskim zoo można oglądać trzy piękne okazy.