Węgiel brunatny-wspólna sprawa

Kiedy Wasze referendum?

W niedzielę, 8 listopada. Wiem, że region legnicki już ma ten problem lekko za sobą.

Jakie są nastroje? Ludzie zagłosują przeciwko odkrywce?

Trudno mi to ocenić, bo jestem bezpośrednio zaangażowany w organizację referendum. Sytuacja jest jednak zupełnie inna niż u was. Tu mieszkańcy są biedniejsi, nie żyją tak bogato, jak pod Legnicą. Mają domy w znacznie gorszym stanie, jeszcze poniemieckie lub popegeerowskie. A jak jest bieda, to łatwiej manipulować ludźmi. Przedstawiciele kopalni obiecują im rozdawanie pieniędzy. Są gotowi dawać nawet po 400 tysięcy złotych.

U nas ludzi do protestu poderwały władze samorządowe. Zjednoczyły mieszkańców kilku gmin.

Tu władza jest za kopalnią, widzi same korzyści z węgla, żadnych zagrożeń, a przeciwników odkrywki traktuje jak wrogów. Nie zawahano się nawet przed wywołaniem konfliktu pomiędzy częścią gminy przeznaczoną na odkrywkę a całą resztą. Ta część, która ma być wykopana, czuje, że nikt za nią nie stoi. Nikt się nią nie interesuje.

A media?

Media pisały, że Gubin jest za kopalnią. Nikt z nami nie rozmawiał. Nikt nas nie pytał. To przypomina mi lata pięćdziesiąte. W mediach są tylko artykuły sponsorowane, wyliczające same korzyści. Nas nie ma, nie istniejemy. Trwa osaczanie Gubina. Kopalnia organizuje festyny, na których przekonuje do siebie mieszkańców. Na pierwszym grały Czerwone Gitary. Wkrótce będzie drugi.

Dlaczego nie chcecie się zgodzić na uruchomienie odkrywki? W regionie legnickim padały różne argumenty przeciwko kopalni, najczęściej jednak powtarzał się strach przed wysiedleniami i troska o środowisko. A u Was?

Tu jest tak samo. Mamy piękne lasy, którym grozi zagłada. Poza tym jest zagrożenie, że ta kopalnia zostanie przechwycona przez szwedzką spółkę Vattenfall. Zastanawiamy się, bo przy granicy, po niemieckiej stronie, znajduje się elektrownia Jänschewalde, w rejonie której wyczerpują się zasoby węgla brunatnego. Węgiel spod Gubina mógłby przedłużyć jej żywot. Nas się chce poświęcić, niby dla dobra Polski, ale jakie są rzeczywiste zamiary, nie wiemy.

We wrześniu, podczas poprzedzającego nasze referendum protestu w Miłoradzicach, ludzie krzyczeli do dyrektorów kopalni, żeby szli do Gubina. Słyszał Pan?

To pewnie przez fałszywy obraz wykreowany w mediach, że Gubin chce kopalni.

Ale zabolało?

Trochę tak, bo myślę, że to wspólna sprawa. Razem przeciwstawiamy się archaicznemu sposobowi eksploatacji złóż poprzez odkrywkę. Myślę, że gdyby wszystkim zagrożonym regionom udało się w referendach powiedzieć "nie", to zmusilibyśmy kopalnie do poszukiwania nowych technologii. One są prawie gotowe. Może wystarczy poczekać 10 lat.

A jednak część mieszkańców regionu legnickiego odetchnęła z ulgą, słysząc, że powstaje porozumienie w sprawie budowy kopalni Gubin. Myśli Pan, że nie ma alternatywy: albo będzie kopalnia w Gubinie, albo w Legnicy? Mamy wspólnego wroga?

Nigdy nie występowaliśmy przeciwko Legnicy. Bardzo pozytywnie odbieramy sygnały, które od września dochodziły z waszych stron. Ja swoim ziomalom stawiam was za wzór, że potrafiliście się spiąć i tak licznie pójść na głosowanie w sprawie odkrywki. Ludzie stawiają wasze władze za przykład naszym samorządowcom. Jestem pod ogromnym wrażeniem filmów o kopalni, które robiła wasza telewizja. My takie filmy musimy robić sami.