KGHM płaci gminom, lecz może zażądać zwrotu

Szkopuł w tym, że przepisy, na podstawie których ów podatek jest naliczany, są niejednoznaczne. Sądy pierwszej i drugiej instancji zinterpretowały je na korzyść samorządów, ale - jak twierdzi KGHM - sprawa nie jest ostatecznie zakończona.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zwrócił uwagę na bałagan w przepisach i w czerwcu 2009 roku poprosił o ostateczną wykładnię Trybunał Konstytucyjny. Praktyka pokazuje, że na orzeczenie TK przyjedzie poczekać, być może nawet dwa lata. Jeśli sędziowie stwierdzą, że pieniądze się gminom nie należały, KGHM będzie mógł wystąpić o zwrot nadpłaconych podatków za okres od stycznia 2003 roku, kiedy nastąpiła kontrowersyjna zmiana ustawy o opłatach i podatkach lokalnych.

Dla budżetów gmin oznaczałoby to kłopoty finansowe i nagłe ograniczenie wydatków inwestycyjnych na drogi, oświatę, opiekę zdrowotną czy kulturę.
- Dla nas to byłoby ok. 1,5 mln zł mniej w budżecie - mówi Władysław Bigus, wójt podlubińskiej gminy Rudna. - Rok temu nowa ustawa o odpadach wydobywczych pozbawiła nas już 2,5 mln zł za odpady składowane w zbiorniku Żelazny Most. Więc łącznie gmina będzie uboższa o 4 mln zł z KGHM.
Dla porównania, na 43 inwestycje zrealizowane w pierwszym półroczu 2009 roku Rudna wydała ok. 4,5 mln zł.

W Sejmie trwają prace nad nową ustawą Prawo geologiczne i górnicze. Zaproponowane przez ministerstwo finansów zmiany to w gruncie rzeczy powrót do sytuacji sprzed 2003 roku. Zdaniem KGHM, gminom tak samo jak przedsiębiorcom powinno zależeć na prawie, którego nie da się różnie interpretować.

Polska Miedź przypomina sytuacją lat z 1997-2002, kiedy również toczyły się spory, czy budowle w wyrobiskach górniczych podlegają opodatkowaniu. Wtedy wątpliwości zostały ostatecznie rozstrzygnięte na korzyść kopalń, a gminy musiały zwracać nadpłacone podatki. Jeszcze w 2006 roku ich zaległości wobec KGHM wynosiły ok. 41 mln zł (15 mln zł podatków plus 26 mln zł odsetek).